NOS Nieuws•
Nederland verhoogt zijn defensiebudget naar 3,5 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Daarnaast wil het kabinet 1,5 procent van het bbp uitgeven aan zaken waarvan defensie profiteert, zoals cyberveiligheid en de verbetering van wegen en bruggen. Dit wordt “brede weerbaarheid” genoemd.
Het demissionaire kabinet van VVD, NSC en BBB heeft dit besloten in de ministerraad. Minister Brekelmans van Defensie spreekt van een “historisch besluit”. “Het is belangrijk om onze veiligheid op orde te hebben en de krijgsmacht te versterken”.
Het besluit is in overeenstemming met de wens van NAVO-secretaris-generaal Rutte, die wil dat alle NAVO-landen bij elkaar opgeteld 5 procent aan defensie besteden. De zogenoemde NAVO-norm is nu nog 2 procent.
Er is nog niet besloten hoe de extra kosten – geschat tussen de 16 en 19 miljard euro per jaar – worden betaald. Daar moet een nieuw kabinet over besluiten, vindt het demissionaire kabinet. “We hebben de komende jaren om daar een antwoord op te vinden”, aldus Brekelmans.
Geen verrassing
Het besluit is geen verrassing, omdat veel politieke partijen al langer vinden dat Europese landen zich veel beter moeten kunnen verdedigen tegen de toenemende Russische agressie – zeker nu de Amerikaanse president Trump veel minder geld wil besteden aan de NAVO.
De afgelopen maanden heeft NAVO-topman Rutte de 32 lidstaten bij herhaling opgeroepen om de defensieuitgaven te verhogen. Het officiële besluit tot een gezamenlijke verhoging naar 3,5 procent moet later deze maand op de NAVO-top in Den Haag worden genomen. Rutte is hoopvol dat dit lukt, omdat volgens hem er binnen het militair genootschap brede steun is voor deze extra uitgaven.
De Nederlandse minister Brekelmans van Defensie dringt al langer aan op steun voor het NAVO-verzoek van Rutte. Hij wil als gastland er goed opstaan op de NAVO-top in Den Haag van 24 en 25 juni. “Het is nu van belang om onze verantwoordelijkheid te nemen”, zegt de minister nu.
Pittige discussies
Maar er werden in de ministerraad “pittige discussies” over gevoerd, erkende minister Heinen een paar weken geleden. Voor de VVD zijn extra defensie-uitgaven een vanzelfsprekendheid, maar voor de PVV – die inmiddels geen deel meer uitmaakt van de coalitie – en BBB niet. Ze vrezen dat de extra miljarden leiden tot bezuinigingen op andere zaken.
Nu de PVV uit het kabinet is gestapt, was het voor de overgebleven partijen gemakkelijker om definitief ‘ja’ te zeggen, zeker omdat er over de financiering nog geen besluit is genomen. Het is nog niet duidelijk welke oppositiepartijen nu de miljardenuitgaven zullen steunen. De grootste oppositiepartij GroenLinks-PvdA wilde daar de afgelopen dagen geen vragen over beantwoorden.
Brekelmans denkt dat een meerderheid van de Tweede Kamer de verhoging van de defensieuitgaven zal steunen. “Ik verwacht dan een meerderheid dat belang ziet”. Volgende week dinsdag debatteert de Tweede Kamer hierover.