NOS Nieuws•
In het verkiezingsprogramma voor de Tweede Kamer schreef de PVV nog dat de Nationaal Coördinator tegen Discriminatie en Racisme (NCDR) “een ander baantje zoeken” kon. Maar het kabinet heeft nu toch besloten om het instituut te verlengen tot 2029.
De ministerraad heeft hiermee ingestemd op het voorstel van minister Uitermark (NSC) van Binnenlandse Zaken.
De NCDR werd in 2021 door de Tweede Kamer in het leven geroepen om discriminatie en racisme in de samenleving gericht aan te pakken. Dat was toen voor een termijn van drie jaar, die door het vorige demissionaire kabinet met een jaar werd verlengd tot eind 2025.
Gemengde gevoelens
Daardoor kreeg het nieuwe kabinet de tijd om zorgvuldig te beslissen over de verdere toekomst van de NCDR. De huidige Nationaal Coördinator Rabin Baldewsingh pleitte voor een wettelijke verankering, omdat het tegengaan en voorkomen van discriminatie en racisme een zaak van de lange adem is. Maar daartoe heeft het kabinet nu dus niet besloten.
Momenteel werkt de NCDR samen met het kabinet aan het derde Nationaal Programma tegen Discriminatie en Racisme, schrijft het ministerie van Binnenlandse Zaken. “Omdat dit een meerjarenprogramma is, wordt ook de NCDR meerjarig aangehouden. Het instituut blijft hiermee tot en met 2029 bestaan.”
Baldewsingh zegt gemengde gevoelens over de verlenging te hebben. “Aan de ene kant ben ik ontzettend blij dat er duidelijkheid is”, zegt hij. “Maar ik ben ook teleurgesteld. Want bij het instellingsbesluit stond dat bij verlenging het instituut wettelijk verankerd zou worden. En dat is niet gebeurd.”
‘Giftige fenomenen’
De antiracismecoördinator stuurde de afgelopen jaren aan op excuses voor het slavernijverleden, pleitte voor puntenaftrek in het voetbal bij racistische spreekkoren en adviseerde het dragen van een hoofddoek bij de politie toe te staan. Ook liet hij zich kritisch uit over het taalgebruik in politiek Den Haag en sprak van een “zweem van racisme“.
Het kabinet zegt dat de aanpak van racisme en discriminatie een belangrijk onderwerp is. Zo komt de regering naar eigen zeggen op korte termijn met een plan voor de aanpak van online discriminatie.
Baldewsingh vindt dat zonder wettelijke verankering het instituut wordt overgelaten aan de grillen van het ambtelijk apparaat en de politieke realiteit. “Racisme en discriminatie zijn giftige fenomenen in de samenleving, en die moeten bestreden worden.” Dat moet wat hem betreft niet “onder een politiek vergrootglas komen te liggen.”
Andere rol
Wel gaat de rol van de antiracismecoördinator veranderen, laat het ministerie weten. “De NCDR moet de rol bij het aanjagen en signaleren van thema’s onafhankelijk kunnen uitvoeren. Daarom wil het kabinet duidelijker onderscheid maken tussen deze adviesrol en de positie van het kabinet, die de meerjarenprogramma’s uiteindelijk vast moet stellen.”
Daarmee zou de functie van de NCDR meer in lijn komen met andere regeringscommissarissen, zoals bijvoorbeeld de Nationaal Coördinator Antisemitisme Bestrijding.
Baldewsingh weet nog niet hoe zijn nieuwe rol eruit gaat zien. “Het is duidelijk dat mijn functie als aanjager er is. Daar gaat wat mij betreft niet veel veranderen dan wat ik voorheen deed”, meent hij. “Een advies kan aangenomen immers worden, maar kan ook in een la eindigen.”
Racisme neemt toe
Hij stelt dat racisme en discriminatie in Europa en in Nederland toeneemt. Dat blijkt ook uit het jaarlijkse rapport over discriminatiecijfers. Daarin staat dat de politie en andere officiële instanties vorig jaar opnieuw meer meldingen van discriminatie binnenkregen.
Volgens Baldewsingh is dit een fenomeen dat niet binnen enkele jaren op te lossen is. “Ik hoop dat we met deze verlenging een beweging op gang kunnen krijgen om terug te keren naar het prachtige, mooie en tolerante land dat we waren.”